Als ik naar de ontwikkeling in de controllersfunctie kijk, dan zie ik dat er een wezenlijk verschil bestaat tussen de taken en verantwoordelijkheden van de controller in, pak hem beet, eind vorige eeuw en die van de huidige controller. Deze verschillen komen onder andere tot uiting in de huidige functieprofielen die worden beschreven in vacatures.
Steeds vaker komen termen als “uitstekende communicatieve vaardigheden”, “sparringpartner voor de business” of “stevige onderhandelaar” voor op het lijstje van functie-eisen en verwachtingen.
In de gesprekken die ik met controllers voer over hun huidige taken in vergelijking met toen zij startte in hun functie, komt duidelijk naar voren dat de taken en verantwoordelijkheden significant veranderd zijn.
De taken en verantwoordelijkheden in het verleden waren vooral gericht op het analyseren van gerealiseerde cijfers en het benoemen van de (mogelijke) oorzaken. Van jou als controller, wordt nu in toenemende mate gevraagd mee vooruit te kijken. Meekijken in die zin dat de expertise en de know-how die jij al hebt, wordt ingezet om businessplannen en –ontwikkelingen vóóraf getoetst te krijgen. Want het gaat steeds vaker over de vraag of de plannen het gewenste effect gaan hebben in plaats van het achteraf vaststellen dat het toch geen goed idee was.
Zo gaf een controller mij onlangs aan dat “zijn wereld” wel aan het veranderen was. “Doordat veel van mijn oorspronkelijke taken verder zijn geautomatiseerd, heb ik er, voor mij, nieuwe taken bijgekregen. Ik zit nu zelfs in een tweewekelijks overleg met de business om mee te denken over de nieuwe strategie. En dat is wennen..”
Verandering ook een verbetering?
Je krijgt dus te maken met veranderende functie-eisen en dan vooral op het gebied van vaardigheden. Enerzijds is dit natuurlijk een mooie aanleiding om jezelf persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Deze verandering geeft jou namelijk ook de kans om een volgende stap te maken. Anderzijds kan het best als een bedreiging voor jou voelen, want wilt en kun jij wel mee met deze veranderingen en passen de “nieuwe” eisen wel bij jou. En stel je jezelf de vraag “is deze verandering een kans voor mijn verdere ontwikkeling of niet?”
Ontwikkelen vanuit eigen beweging
Naast veranderingen in de functie-eisen, hoor ik vaak dat er ook controllers zijn die vinden dat niet de functie veranderd is, maar dat zij zelf graag iets anders willen gaan doen.
Onlangs stelde een controller mij de vraag: “Is het gek als ik zeg dat ik aan wat anders toe ben? Ik doe nu al enige jaren dit werk en of ik daar nu oud in wil worden, is een vraag die me de laatste tijd erg bezig houdt?”
Jezelf niet meer uitgedaagd voelen, vastgelopen in zichzelf repeterende werkzaamheden, ontevreden zijn over het feit dat er maar weinig mogelijkheden zijn om door te groeien, zomaar een aantal andere redenen die aan de wieg staan van de behoefte om te willen veranderen. Maar hoe zet jij dan die volgende stap?
Ik merk in mijn praktijk dat het voor veel controllers lastig is om in beweging te komen. Jouw baan behouden is op dit moment belangrijker dan iets anders gaan doen. Jij gooit niet zomaar jouw vaste contract over de schutting. Het klinkt allemaal logisch en waar, maar in mijn optiek is, hoe valide deze opstelling ook moge zijn, een dergelijke houding eerder een keuze voor stilstand en achtergang dan een keuze voor (schijnbare) zekerheid. En jezelf nu verder ontwikkelen impliceert niet dat je direct iets anders moet gaan doen. Maar een slimme controller is (net als die slimme meid) op de toekomst voorbereid.
Zit jij nog op je plaats? Ons antwoord.
In mijn ogen is het belangrijk om eerste een analyse te maken van de professionele kennis en vaardigheden die jij beheerst en deze te toetsen aan de kennis en vaardigheden die nodig zijn in jouw huidige of gewenste functie. Op basis hiervan kun jij onderzoeken wat jouw gewenste functie is en wat jij hiervoor dient te ontwikkelen om deze goed te kunnen uitvoeren.
Wij hebben nu een tool ontwikkeld, de controllerscan ©, die inzichtelijk maakt waar jij staat op de professionele ladder en wat jouw ontwikkelmogelijkheden zijn binnen de financiële functie.
Wij zijn er klaar voor, jij ook?
Cees van Schaik
De Effectieve Financial
